เคยไหม? เวลาได้กลิ่นหอมของดอกไม้จะรู้สึกสดชื่น ได้กลิ่นของน้ำหอม น้ำปรุงก็จะรู้สึกมีความสุข ได้กลิ่นหอมท่ามกลางธรรมชาติก็จะรู้สึกผ่อนคลาย หรือใครที่ชอบเข้าสปา สถานเสริมความงาม มักจะได้กลิ่นของน้ำมันหอมระเหยผ่านการสูดดม การนวด การอาบและการประคบ ซึ่งทำให้ร่างกาย จิตใจ อารมณ์ได้ผ่อนคลายอย่างเต็มที่ ช่วยคลายเครียด ช่วยลดความวิตกกังวล และความกระวนกระวายใจให้หายเป็นปลิดทิ้ง
น้ำมันหอมระเหยคืออะไร
คือน้ำมันที่เป็นผลจากการสกัดมาจากพืชสมุนไพร ดอกไม้ ผลไม้นานาชนิด อาจสกัดมาจาก ดอก ใบ ผล ก้าน เปลือก ส่วนไหนของพืชก็ได้ วิธีที่นิยมคือการสกัดโดยใช้วิธีการกลั่นด้วยไอน้ำ และการใช้สารเคมีเป็นตัวช่วยกลั่นแยกสารที่เป็นน้ำมันหอมระเหยที่แท้จริงออกมา
วิธีการใช้น้ำมันหอมระเหย
วิธีที่ง่ายและเป็นที่นิยมที่สุดคือผ่านการสูดดม ผ่านเครื่องสเปร์ยกระจายกลิ่น หรือสามารถหยดไว้ในน้ำเป็นตัวกลางในการผ่านของกลิ่น อาจหยดน้ำมันหอมระเหยในภาชนะดินเผาและด้านล่างใส่เทียนจุดไว้ เพื่อให้ความร้อนเป็นตัวช่วยในการกระจายกลิ่น วิธีอื่น เช่น ผ่านการนวดคลายเส้นให้น้ำมันได้ซึมเข้าไปในผิวตัวและกลิ่นหอมจะติดอยู่นาน ผ่านการอาบหรือแช่น้ำ หากเป็นน้ำอุ่นจะทำให้อุณหภูมิในร่างกายเหมาะเเก่การซึมผ่านของน้ำมันหอมระเหย จะรู้สึกสบายมากขึ้น ผ่านการประคบหรือการอบผิวก็ทำได้ นอกจากนี้อาจผสมในเครื่องสำอาง ครีม โลชั่น สบู่ เพื่อเป็นผลิตภัณฑ์บำรุงผิวและทำความสะอาดผิวไปพร้อมๆกัน
กลไกการออกฤทธิ์
น้ำมันหอมระเหยสารมารถออกฤทธิ์ผ่านการซึมเข้าผิวหนัง ผ่านเข้าไปทำปฎิกิริยาทางเคมีกับฮอร์โมนหรือเอนไซม์ต่างๆในร่างกายที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการความรู้สึกนึกคิด ออกฤทธิ์ผ่านการสูดดมไปกระตุ้นให้ร่างกายหลั่งสารเคมีออกมา เช่น น้ำมันหอมระเหยกลิ่นแคลรีเซจ และกลิ่นเกรพฟรุต จะช่วยกระตุ้นให้สมองหลั่งสารสื่อประสาทกลุ่มเรียกว่า Enkephalins, Serotonin, Endorphins ออกมาช่วยลดความเจ็บปวดได้ ช่วยให้ผ่อนคลาย และสงบลงได้
แล้วต้องเลือกน้ำมันหอมระเหยอย่างไร ให้เหมาะกับตัวเอง
- หากมีภาวะรู้สึกอ่อนเพลีย ไม่มีแรง ต้องการทำให้ตนเองสดชื่น จากการเพิ่งหายป่วย จากการนอนไม่หลับให้เลือกน้ำมันหอมระเหยที่ช่วยกระตุ้นการทำงานของร่างกาย เช่น กลิ่นยูคาลิปตัส สะระแหน่ โรสแมรี่ ตะไคร้หอม อบเชย กานพลู
- หากรู้สึกไม่สดชื่น รู้สึกเครียด เบื่อหน่าย ให้ใช้กลิ่นส้มแมนดาริน มะนาว มะกรูด
- หากรู้สึกว่าเครียดมาก มีเรื่องให้ต้องคิด วิตกกังวลมาก แนะนำให้ใช้กลิ่นลาเวนเดอร์ กุหลาบ มะลิ วนิลา ชาเขียว ซึ่งเป็นกลิ่นน้ำมันหอมระเหยเฉพาะตัว มีกลิ่นแรงจะช่วยปรับอารมณ์ได้ดีขึ้น
เอกสารอ้างอิง
-นันท์ชนก เปียแก้ว และคณะ (2558) ผลของการสูดดมน้ำมันลาเวนเดอร์ที่มีต่อการลดความเครียด และคลื่นสมองของหญิงวัยรุ่น, วารสารวิทยาศาสตร์การกีฬาและสุขภาพ;16(2)
-ลลิตา วีระเสถียร (2541) การบำบัดด้วยความหอม. ศรีนครินทรวิโรฒเภสัชสาร, 2541;13(1):52-57
